‘Reading between the Lines’
doorkijkkerk van Gijs Van Vaerenbergh, in Borgloon België
Met een zekere regelmaat komt de afgelopen maanden de vraag naar de toekomst bij me naar boven. Dat is natuurlijk niet zomaar. Eindelijk lijkt het einde van de coronaperiode in zicht – en ik vraag me af hoe de kerk eruitziet als we uit de corona-vertraging ontwaken. En daarnaast zijn we er in Heemstede over in gesprek vanwege het aanstaande emeritaat van collega Arie Molendijk
Geloof in de toekomst
Als ik over die dingen nadenk, komt er automatisch meer bij me naar boven. Want dit zijn heldere aanleidingen, maar het hoeft geen toelichting dat er soms best wat zorgen om de toekomst van de kerk kunnen zijn. Het simpelste antwoord lijkt wel dat het niet meer zo kan zoals het ging.
Tegelijk hebben zij die stellen dat de kerk al eeuwen heeft overleefd, de geschiedenis aan hun kant. Maar die geschiedenis leert evengoed dat de kerk altijd aan het veranderen is geweest; terwijl net zo goed geldt dat er ook altijd een stroom is geweest die wil koesteren wat er is. Kortom: de oude Prediker had gelijk dat er niets nieuws is onder de zon …
Ontmoeting
Het brengt me (weer eens) bij de vraag naar het ‘waarom’ van de kerk. Waarom is er een kerk? De interviewer van de Heemsteder schreef als titel boven het artikel dat hij maakte, nadat hij met me gesproken had: De kerkdienst bestaat bij de gratie van de ontmoeting. Dat heb ik kennelijk gezegd en ik vind het een mooie titel. Want in de ontmoeting komen we elkaar tegen – en ik geloof van harte dat in een ontmoeting ook de Eeuwige zelf aanwezig kan zijn. En uiteindelijk gaat het voor mij toch daarom in de kerk. Om de ontmoeting. Met elkaar. Met onszelf. Met God. Want dan kan God voor deze wereld zorgen.
De kerk is niet ergens ‘voor’, behalve dan dat zij een middel is in Gods handen om de wereld tegemoet te treden. Het is een plek – een dierbare plek weliswaar – waar Gods ontmoeting met de wereld gevierd wordt. In woorden, liederen, sacramenten. Gods ontmoeting die we keer op keer teruglezen in het verhaal van Jezus, de mens die wij met God verbinden. In dat verhaal lees ik hoe hij telkens kiest voor kwetsbare mensen, voor ongehoorde mensen, ongeziene mensen.
Dat geeft te denken. Dat Jezus er niet was om zichzelf, maar telkens de wereld in ging. Op zoek, of met een open oog en hart, juist voor hen die vaak buiten beeld blijven. Dat is de kerk voor mij: een groep mensen die zich laat inspireren door die mens en dat verhaal.
In de toekomst
Over de toekomst van de kerk schreef Samuel Wells een inspirerend boek: De toekomst die groter is dan het verleden. Daarin schetst hij hoe de kerk eruitziet als zij vertrekt vanuit het idee dat de kerk er is om te vieren, te genieten, te belichamen dat God met ons is. Dat ontspant enorm, terwijl het een prachtige taak is. Of mooier: roeping. Want dat is het woord dat dan van pas komt. Waartoe zijn wij geroepen? Daarop geeft ieder mens een eigen antwoord. Daarop vraagt iedere situatie een eigen antwoord. Wat een geluk dat er een kerk is, waarin we samen kunnen zoeken. Samen te rade gaan bij de oude bronnen en bij elkaar.
In vertrouwen dat God daarin bij ons is.
Ds. Pieter Terpstra
(bron: Wegwijzer nr 5 – 2021)