Wiskunde en Kerk?

‘Hoe kan het dat een hoogleraar wiskunde lid is van een kerk?’ Die vraag werd Rien Kaashoek gesteld door een journalist van het Haarlems Dagblad die hem interviewde toen hij met emeritaat ging. Een vraag waar hij geen direct antwoord op had. Voor hem zijn wiskunde en kerk weliswaar twee verschillende werelden maar in beide voelt hij zich thuis. Beide werelden hebben hun eigen kijk op waarheid en werkelijkheid en hij zou noch de ene noch de andere willen missen.

Rien zal dat toelichten aan de hand van de vraag wat waarheid eigenlijk betekent binnen de wiskunde. Het antwoord op die vraag is in de loop der jaren verrassend veranderd als gevolg van twee grandioze ontwikkelingen binnen de wiskunde zelf.

De eerste daterend uit het begin van de 19^e eeuw, veranderde definitief de kijk op het begrip axioma, een onbewezen als uitgangspunt aanvaarde stelling. Dat gaf de wiskunde een verstrekkend nieuw perspectief en Rien zal dat nader uitleggen.
De tweede ontwikkeling, daterend uit de eerste helft van de vorige eeuw, leidde tot het onverwachte inzicht dat wiskundige theorieën onvolledig zijn.

De manier waarop wiskundigen omgaan met de waarheid is volgens Rien ook heilzaam voor andere wetenschapsgebieden en misschien zelfs voor de kerk. Daarom is hij het van harte eens met een oude brochure uit 1843 van de Groningse hoogleraar J.W.Ermerins die zich verzette tegen pogingen van de Hervormde synode”om de studenten in de godgeleerdheid aan onze hogescholen te ontslaan van alle verplichte studie in de mathesis”[wiskunde].

Veranderingen in uitgangspunten kunnen immers tot nieuwe vergezichten leiden. Dat inzicht heeft Rien, jarenlang voorzitter van de Stichting Nes Ammin, ook in de Joods-Christelijke dialoog leren waarderen.

Contactpersoon: Dick Kooiman
Kosten: € 5,00